OECD là một tổ chức quốc tế có ảnh hưởng lớn đến kinh tế toàn cầu. Vậy OECD là gì và làm thế nào mà tổ chức này lại có thể tác động đến thị trường Forex, nơi mà GenZ chúng ta đang tìm kiếm những cơ hội đầu tư? Hãy cùng GenZ Đầu Tư tìm hiểu nhé!
OECD là gì?
Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (Organisation for Economic Co-operation and Development, viết tắt là OECD) là một tổ chức quốc tế được thành lập nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế, cải thiện chính sách công và nâng cao chất lượng cuộc sống trên toàn cầu. OECD tập trung vào việc hỗ trợ các quốc gia thành viên đạt được tăng trưởng kinh tế bền vững, ổn định tài chính và phát triển xã hội thông qua nghiên cứu, phân tích dữ liệu và khuyến nghị chính sách.
OECD hiện có trụ sở chính tại Paris, Pháp, và bao gồm 38 quốc gia thành viên (tính đến năm 2025), chủ yếu là các nước phát triển có nền kinh tế thị trường tự do, như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Đức, Hàn Quốc và Úc. Ngoài ra, OECD cũng hợp tác với các quốc gia không phải thành viên thông qua các chương trình đối tác toàn cầu, nhằm mở rộng tầm ảnh hưởng của mình đến các nền kinh tế đang phát triển.
Được thành lập vào năm 1961, OECD không chỉ là một diễn đàn trao đổi kinh nghiệm mà còn là một cơ quan nghiên cứu hàng đầu, cung cấp các báo cáo kinh tế chi tiết và các tiêu chuẩn quốc tế.
Lịch sử hình thành và phát triển
OECD có nguồn gốc từ Tổ chức Hợp tác Kinh tế Châu Âu (OEEC), được thành lập vào năm 1948 để quản lý Kế hoạch Marshall – một sáng kiến của Hoa Kỳ nhằm tái thiết châu Âu sau Thế chiến II. OEEC tập trung vào việc phân phối viện trợ kinh tế và thúc đẩy hợp tác giữa các quốc gia Tây Âu trong bối cảnh Chiến tranh Lạnh bắt đầu. Tuy nhiên, khi nhu cầu tái thiết giảm dần và thế giới bước vào giai đoạn toàn cầu hóa, OEEC đã được chuyển đổi thành một tổ chức có phạm vi rộng hơn.
Ngày 30/09/1961, OECD chính thức ra đời sau khi Công ước OECD được ký kết tại Paris, với 20 quốc gia thành viên ban đầu, bao gồm Hoa Kỳ, Canada và phần lớn các nước Tây Âu. Sự thay đổi này đánh dấu một bước ngoặt từ mục tiêu tái thiết sang thúc đẩy phát triển kinh tế toàn cầu và hợp tác quốc tế. Ông Thorkil Kristensen, một nhà kinh tế người Đan Mạch, được bổ nhiệm làm Tổng Thư ký đầu tiên của OECD.
Trong những thập kỷ tiếp theo, OECD không ngừng mở rộng quy mô và tầm ảnh hưởng. Từ những năm 1990, tổ chức bắt đầu kết nạp các quốc gia ngoài châu Âu, như Nhật Bản (1964), Hàn Quốc (1996), và gần đây hơn là Colombia (2020). OECD cũng chuyển trọng tâm từ các vấn đề kinh tế cơ bản sang các thách thức hiện đại như biến đổi khí hậu, bất bình đẳng thu nhập, số hóa và chống tham nhũng. Tính đến năm 2025, OECD đã trở thành một trong những tổ chức quốc tế uy tín nhất trong việc định hình chính sách kinh tế toàn cầu.
Xem thêm: SNB là gì? SNB có ảnh hưởng như thế nào đến thị trường Forex?
Cấu trúc của OECD
OECD được tổ chức theo một cấu trúc chặt chẽ, bao gồm các cơ quan ra quyết định, điều hành và nghiên cứu để đảm bảo hiệu quả hoạt động. Cấu trúc này bao gồm các thành phần chính sau:
- Hội đồng OECD (Council): Đây là cơ quan quyền lực cao nhất, bao gồm đại diện từ tất cả các quốc gia thành viên, thường là các bộ trưởng hoặc đại sứ. Hội đồng họp định kỳ để đưa ra các quyết định chiến lược, phê duyệt ngân sách và thông qua các khuyến nghị chính sách. Mọi quyết định lớn đều được thông qua dựa trên sự đồng thuận.
- Ban Thư ký (Secretariat): Ban Thư ký, đặt tại Paris, chịu trách nhiệm điều hành hoạt động hàng ngày của OECD. Tổng Thư ký, được bầu với nhiệm kỳ 5 năm, là người đứng đầu Ban Thư ký. Hiện tại (tính đến năm 2025), ông Mathias Cormann, người Úc, đang giữ chức Tổng Thư ký từ năm 2021. Ban Thư ký có khoảng 2.500 nhân viên, bao gồm các nhà kinh tế, nhà nghiên cứu và chuyên gia từ nhiều lĩnh vực.
- Các Ủy ban (Committees): OECD có hơn 300 ủy ban, nhóm công tác và nhóm chuyên gia, tập trung vào các lĩnh vực cụ thể như kinh tế, thương mại, giáo dục, môi trường và thuế. Các ủy ban này họp thường xuyên để phân tích dữ liệu, soạn thảo báo cáo và đưa ra khuyến nghị cho các quốc gia thành viên.
- Các cơ quan chuyên môn: OECD quản lý một số cơ quan phụ trợ, như Trung tâm Phát triển OECD và Cơ quan Năng lượng Hạt nhân (NEA), để hỗ trợ nghiên cứu và hợp tác trong các lĩnh vực chuyên biệt.
Nguồn tài chính của OECD chủ yếu đến từ đóng góp của các quốc gia thành viên, trong đó Hoa Kỳ và Nhật Bản là hai nhà tài trợ lớn nhất, chiếm phần lớn ngân sách hàng năm khoảng 500 triệu USD.
Mục tiêu và vai trò
Mục tiêu
OECD đặt ra các mục tiêu chính nhằm thúc đẩy sự phát triển kinh tế và xã hội trên toàn cầu, bao gồm:
- Tăng trưởng kinh tế bền vững: Hỗ trợ các quốc gia đạt được sự phát triển kinh tế ổn định mà không gây tổn hại đến môi trường hoặc các thế hệ tương lai.
- Cải thiện chính sách công: Đưa ra các khuyến nghị để nâng cao hiệu quả quản lý kinh tế, giáo dục, y tế và thuế.
- Thúc đẩy thương mại và đầu tư: Tạo điều kiện cho thương mại tự do và công bằng giữa các quốc gia thành viên và đối tác.
- Giảm bất bình đẳng: Đảm bảo sự phát triển bao trùm, giảm khoảng cách giàu nghèo và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Vai trò
OECD đóng nhiều vai trò quan trọng trong hệ thống kinh tế toàn cầu:
- Nghiên cứu và phân tích: OECD cung cấp các báo cáo kinh tế chuyên sâu, như “Economic Outlook” (Triển vọng Kinh tế), giúp các quốc gia dự đoán xu hướng và điều chỉnh chính sách. Các chỉ số như PISA (đánh giá giáo dục) cũng nổi tiếng toàn cầu.
- Diễn đàn hợp tác: OECD là nơi các quốc gia chia sẻ kinh nghiệm, thảo luận chính sách và học hỏi lẫn nhau.
- Đặt tiêu chuẩn quốc tế: OECD thiết lập các nguyên tắc trong các lĩnh vực như thuế (BEPS – chống xói mòn cơ sở thuế), quản trị doanh nghiệp và chống tham nhũng.
- Hỗ trợ cải cách: OECD tư vấn cho các chính phủ về cách cải thiện hệ thống kinh tế và xã hội, từ thuế đến lao động.
OECD có tác động như thế nào đến thị trường Forex?
OECD không trực tiếp tham gia giao dịch ngoại hối, nhưng các hoạt động phân tích, khuyến nghị chính sách và định hướng kinh tế của tổ chức này có tác động đáng kể đến thị trường Forex, đặc biệt là các cặp tiền tệ liên quan đến các quốc gia thành viên. Dưới đây là các cách cụ thể mà OECD ảnh hưởng đến thị trường ngoại hối.
Ảnh hưởng thông qua dự báo kinh tế
OECD thường xuyên công bố các báo cáo như “Economic Outlook” hoặc “Country Surveys” (Khảo sát Quốc gia), cung cấp dự báo về tăng trưởng GDP, lạm phát, thất nghiệp và chính sách tiền tệ của các quốc gia thành viên. Những dự báo này ảnh hưởng đến kỳ vọng của các nhà giao dịch Forex, từ đó tác động đến giá trị của các đồng tiền.
Ví dụ, nếu OECD dự báo kinh tế Đức tăng trưởng chậm lại do lạm phát cao, điều này có thể làm giảm niềm tin vào đồng euro (EUR), dẫn đến áp lực bán EUR/USD trên thị trường Forex. Ngược lại, một báo cáo tích cực về kinh tế Hàn Quốc có thể đẩy giá trị đồng won Hàn Quốc (KRW) tăng lên.
Định hướng chính sách kinh tế
OECD đưa ra các khuyến nghị về chính sách tiền tệ, tài khóa và cải cách cơ cấu. Khi các quốc gia thành viên áp dụng những khuyến nghị này, chúng có thể thay đổi lãi suất, cán cân thương mại hoặc nợ công – tất cả đều là yếu tố trực tiếp ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái.
Chẳng hạn, nếu OECD khuyến nghị Nhật Bản tăng thuế để giảm nợ công, và chính phủ Nhật thực hiện, điều này có thể làm tăng giá trị đồng yên (JPY) do nhà đầu tư đánh giá cao sự ổn định tài chính dài hạn.
Tăng cường niềm tin vào các nền kinh tế thành viên
Sự tham gia của một quốc gia trong OECD thường được xem là dấu hiệu của sự ổn định kinh tế và quản trị tốt. Điều này thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài, làm tăng nhu cầu đối với đồng nội tệ trên thị trường Forex. Ví dụ, khi Chile gia nhập OECD vào năm 2010, đồng peso Chile (CLP) đã nhận được sự quan tâm lớn hơn từ các nhà đầu tư quốc tế.
Ổn định kinh tế toàn cầu
OECD thúc đẩy thương mại tự do và hợp tác kinh tế, giúp giảm thiểu các cú sốc kinh tế toàn cầu như khủng hoảng tài chính. Sự ổn định này làm giảm biến động trên thị trường Forex, đặc biệt đối với các đồng tiền lớn như USD, EUR và JPY – vốn thuộc các quốc gia thành viên chủ chốt của OECD.
Tác động gián tiếp qua các tiêu chuẩn thuế và tài chính
OECD dẫn đầu các sáng kiến như BEPS (Base Erosion and Profit Shifting), nhằm chống trốn thuế và tăng cường minh bạch tài chính. Khi các quốc gia áp dụng các tiêu chuẩn này, dòng vốn quốc tế trở nên minh bạch hơn, ảnh hưởng đến luồng tiền tệ trên thị trường Forex. Ví dụ, việc siết chặt thuế có thể làm giảm dòng vốn đầu cơ, ảnh hưởng đến các cặp tiền tệ như USD/CHF hoặc EUR/GBP.
- Trường hợp Eurozone: Báo cáo của OECD năm 2022 cảnh báo về nguy cơ suy thoái tại khu vực đồng euro do giá năng lượng tăng. Điều này khiến đồng EUR suy yếu so với USD trong nhiều tháng, khi các nhà giao dịch điều chỉnh kỳ vọng lãi suất của Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB).
- Trường hợp Hàn Quốc: Khi OECD khen ngợi chính sách số hóa của Hàn Quốc vào năm 2023, đồng KRW tăng giá nhẹ so với USD do dòng vốn đầu tư công nghệ đổ vào nước này.
Tác động của OECD đến Forex thường mang tính gián tiếp và phụ thuộc vào cách các quốc gia phản ứng với khuyến nghị của tổ chức. Ngoài ra, trong bối cảnh thị trường Forex chịu ảnh hưởng mạnh từ các ngân hàng trung ương (như Fed, ECB), vai trò của OECD đôi khi bị lu mờ bởi các yếu tố tức thời hơn.
Xem thêm: Kiến thức Forex
Kết luận
Qua những phân tích trên, chúng ta đã hiểu rõ hơn về OECD là gì và tầm quan trọng của tổ chức này trong việc định hình các chính sách kinh tế toàn cầu. Dù không trực tiếp tham gia giao dịch Forex, OECD vẫn có những tác động đáng kể thông qua các dự báo kinh tế, khuyến nghị chính sách và tiêu chuẩn tài chính. Đối với GenZ, việc nắm bắt thông tin và hiểu rõ về OECD sẽ giúp chúng ta đưa ra những quyết định đầu tư thông minh hơn trên thị trường Forex.
