Trong giao dịch tài chính, các khoảng trống giá (gaps) là những dấu hiệu đáng chú ý trên biểu đồ. Đặc biệt, exhaustion gap (khoảng trống kiệt sức) thường báo hiệu sự kết thúc của một xu hướng. Vậy, exhaustion gap là gì và nó có ý nghĩa như thế nào trong giao dịch? Bài viết này, GenZ Đầu Tư sẽ giải thích rõ khái niệm exhaustion gap và hướng dẫn cách giao dịch dựa trên tín hiệu này.
Exhaustion gap là gì?
Exhaustion gap (khoảng trống kiệt sức) là một loại khoảng trống giá xuất hiện ở giai đoạn cuối của một xu hướng tăng hoặc giảm mạnh. Nó được hình thành do sự hưng phấn hoặc hoảng loạn tột độ của các nhà giao dịch, những người cuối cùng tham gia vào xu hướng hiện tại. Trong một xu hướng tăng, exhaustion gap thường là kết quả của một đợt mua vào ồ ạt cuối cùng, khi những người còn do dự lo sợ bỏ lỡ cơ hội.
Ngược lại, trong một xu hướng giảm, nó có thể xuất hiện do một đợt bán tháo mạnh mẽ khi những nhà đầu tư cuối cùng quyết định thoát khỏi thị trường. Tuy nhiên, sau sự bùng nổ cảm xúc này, lực mua hoặc bán thường cạn kiệt, báo hiệu sự suy yếu của xu hướng và khả năng đảo chiều sắp xảy ra.
Xem thêm: Payout là gì? Payout có ảnh hưởng gì đến thị trường tài chính
Phân biệt exhaustion gap với các loại gap khác:
- Common gap (khoảng trống thông thường): Thường lấp đầy nhanh chóng, không mang nhiều ý nghĩa.
- Breakaway gap (khoảng trống đột phá): Báo hiệu sự bắt đầu của một xu hướng mới.
- Runaway gap (khoảng trống tiếp diễn): Xác nhận và củng cố xu hướng hiện tại.
Điểm khác biệt chính của exhaustion gap: Xuất hiện ở giai đoạn cuối của một xu hướng và thường bị lấp đầy.
Đặc điểm của Exhaustion gap
- Vị trí xuất hiện: Exhaustion gap thường “khoe mình” ở giai đoạn cuối cùng của một đợt tăng hoặc giảm giá đã kéo dài và diễn ra với động lực mạnh mẽ. Sau một chuỗi các nến tăng hoặc giảm liên tục, gap này xuất hiện như một nỗ lực cuối cùng để đẩy giá đi xa hơn theo xu hướng hiện tại.
- Khối lượng giao dịch: Tại thời điểm exhaustion gap hình thành, khối lượng giao dịch thường đạt đỉnh hoặc ở mức rất cao. Điều này cho thấy sự tham gia mạnh mẽ của phe đang kiểm soát thị trường (mua trong xu hướng tăng, bán trong xu hướng giảm) trong một nỗ lực chốt lời hoặc tham gia muộn.
- Sự suy yếu của xu hướng (Phân kỳ):Một dấu hiệu củng cố cho việc xác định exhaustion gap là sự xuất hiện củaphân kỳ (divergence) trên các chỉ báo kỹ thuật như RSI, MACD, hay Stochastic. Ví dụ, trong một xu hướng tăng, giá có thể tiếp tục tạo đỉnh cao mới, nhưng các chỉ báo lại cho thấy sự hình thành các đỉnh thấp hơn, báo hiệu lực mua đang suy yếu và khả năng đảo chiều tăng lên.
- Khả năng lấp đầy nhanh chóng: Đây là một trong những đặc điểm then chốt để xác nhận một exhaustion gap. Sau khi hình thành, giá thường có xu hướng quay trở lại và lấp đầy khoảng trống này trong một khoảng thời gian tương đối ngắn. Việc lấp đầy gap cho thấy lực lượng đứng sau xu hướng ban đầu đã cạn kiệt và thị trường đang có xu hướng tìm kiếm một hướng đi mới.
Ý nghĩa và cách giao dịch với Exhaustion gap
Tín hiệu đảo chiều:
Exhaustion gap thường được xem là một tín hiệu đảo chiều mạnh mẽ, cho thấy xu hướng hiện tại đang mất dần động lực và có khả năng cao sẽ thay đổi hướng đi. Sự hưng phấn hoặc hoảng loạn cuối cùng tạo ra khoảng trống giá này thường là dấu chấm hết cho đợt tăng hoặc giảm giá trước đó, khi lực mua hoặc bán đã cạn kiệt.
Điểm vào lệnh tiềm năng:
Đối với một xu hướng tăng đang đi đến hồi kết và xuất hiện một exhaustion gap giảm (giá mở cửa thấp hơn đáng kể so với giá đóng cửa phiên trước), nhà giao dịch có thể cân nhắc vào lệnh bán (short). Thời điểm lý tưởng thường là khi giá bắt đầu có dấu hiệu suy yếu sau khi gap hình thành và có những tín hiệu cho thấy khả năng lấp đầy khoảng trống đang đến gần.
Ngược lại, trong một xu hướng giảm mạnh, nếu xuất hiện một exhaustion gap tăng (giá mở cửa cao hơn đáng kể so với giá đóng cửa phiên trước), nhà giao dịch có thể xem xét vào lệnh mua (long) khi giá bắt đầu có dấu hiệu phục hồi và có khả năng quay trở lại lấp đầy khoảng trống.
Quản lý rủi ro:
Khi giao dịch dựa trên tín hiệu exhaustion gap, việc quản lý rủi ro là vô cùng quan trọng. Nhà giao dịch nên đặt lệnh dừng lỗ (stop-loss) ở một vị trí hợp lý để hạn chế tổn thất nếu tín hiệu không chính xác. Đối với lệnh bán sau exhaustion gap giảm, stop-loss có thể được đặt ở phía trên của khoảng trống. Ngược lại, đối với lệnh mua sau exhaustion gap tăng, stop-loss có thể được đặt ở phía dưới của khoảng trống.
Kết hợp với các công cụ phân tích kỹ thuật khác:
Để tăng độ tin cậy của tín hiệu exhaustion gap, nhà giao dịch nên kết hợp phân tích khoảng trống này với việc sử dụng các công cụ phân tích kỹ thuật khác. Ví dụ, việc quan sát các đường trung bình động có cho thấy sự suy yếu của xu hướng hay không, hoặc các chỉ báo như RSI và MACD có xuất hiện phân kỳ hay không, sẽ giúp củng cố quyết định giao dịch. Sự kết hợp này giúp lọc nhiễu và tăng khả năng thành công của giao dịch.
Xem thêm: Stop-Loss là gì? Lợi ích và hạn chế khi sử dụng lệnh dừng lỗ
Cách giao dịch hiệu quả với Exhaustion gap
Xác định Exhaustion Gap trong bối cảnh
- Tìm kiếm xu hướng trưởng thành: Exhaustion gap thường xuất hiện sau một đợt tăng hoặc giảm giá kéo dài và mạnh mẽ. Hãy đảm bảo rằng xu hướng đã đi được một quãng đường đáng kể và có dấu hiệu cho thấy sự mệt mỏi.
- Quan sát kích thước và sự đột ngột của gap: Exhaustion gap thường là một khoảng trống giá đáng kể so với các phiên giao dịch trước đó, cho thấy một sự nhảy vọt hoặc sụt giảm mạnh mẽ.
- Đánh giá tốc độ của xu hướng: Xu hướng dẫn đến exhaustion gap thường có tốc độ nhanh và dốc, cho thấy sự hưng phấn hoặc hoảng loạn đang ở đỉnh điểm.
Phân tích Khối lượng Giao dịch
Thông thường, phiên giao dịch tạo ra exhaustion gap sẽ có khối lượng giao dịch cao hơn mức trung bình, cho thấy sự tham gia mạnh mẽ cuối cùng của phe đang chiếm ưu thế.
Điều quan trọng là theo dõi khối lượng giao dịch trong các phiên sau khi gap hình thành. Nếu khối lượng bắt đầu giảm dần, đây có thể là dấu hiệu cho thấy lực mua hoặc bán đang suy yếu và xu hướng có khả năng đảo chiều. Hãy so sánh khối lượng của các phiên sau gap với khối lượng của phiên tạo gap và các phiên trước đó.
Sử dụng chỉ báo phân kỳ
- Tìm kiếm sự khác biệt giữa giá và chỉ báo: Các chỉ báo động lượng như RSI (Relative Strength Index), MACD (Moving Average Convergence Divergence), và Stochastic có thể cho thấy sự phân kỳ giữa hành động giá và động lượng.
- Phân kỳ giảm (Bearish Divergence) trong xu hướng tăng: Khi giá tiếp tục tạo đỉnh cao mới nhưng các chỉ báo lại tạo đỉnh thấp hơn, đây là dấu hiệu cho thấy lực mua đang suy yếu và exhaustion gap giảm có thể sắp xuất hiện.
- Phân kỳ tăng (Bullish Divergence) trong xu hướng giảm: Khi giá tiếp tục tạo đáy thấp mới nhưng các chỉ báo lại tạo đáy cao hơn, đây là dấu hiệu cho thấy lực bán đang suy yếu và exhaustion gap tăng có thể sắp xuất hiện.
Chờ đợi tín hiệu xác nhận đảo chiều
Sau khi xác định được một exhaustion gap tiềm năng, điều quan trọng là không giao dịch ngay lập tức. Thay vào đó, nhà giao dịch nên kiên nhẫn chờ đợi các tín hiệu xác nhận cho thấy xu hướng thực sự đang có dấu hiệu đảo chiều. Các mẫu hình nến đảo chiều, như nến nhấn chìm (engulfing pattern), nến sao mai (morning star), nến sao hôm (evening star), hay các nến doji xuất hiện ngay sau khi gap hình thành, có thể cung cấp những tín hiệu xác nhận mạnh mẽ về sự thay đổi trong tâm lý thị trường.
Thêm vào đó, nếu giá phá vỡ đường xu hướng đã hỗ trợ xu hướng hiện tại sau khi gap xuất hiện, đây cũng là một dấu hiệu đáng tin cậy cho thấy lực lượng đứng sau xu hướng cũ đã suy yếu. Cuối cùng, nếu giá thất bại trong việc tiếp tục đi theo hướng của xu hướng sau khi tạo gap và thay vào đó bắt đầu di chuyển đi ngang hoặc quay đầu, đây cũng là một dấu hiệu cho thấy exhaustion gap có thể đang báo hiệu sự kết thúc của xu hướng.
Kết luận
Tóm lại, exhaustion gap là một công cụ phân tích kỹ thuật hữu ích, có khả năng báo hiệu sự kết thúc của một xu hướng và mở ra cơ hội giao dịch đảo chiều tiềm năng. Việc nhận diện chính xác exhaustion gap, kết hợp với việc phân tích khối lượng, sử dụng các chỉ báo kỹ thuật khác và chờ đợi các tín hiệu xác nhận, sẽ giúp nhà giao dịch đưa ra những quyết định giao dịch sáng suốt hơn.