DKK là gì?
DKK là mã ký hiệu quốc tế (ISO 4217) của đồng Krone Đan Mạch (Danish Krone), đơn vị tiền tệ chính thức của Vương quốc Đan Mạch, bao gồm cả Greenland và Quần đảo Faroe. Từ “krone” trong tiếng Đan Mạch có nghĩa là “vương miện”, do đó đồng tiền này đôi khi được gọi là “vương miện Đan Mạch” trong tiếng Anh. Ký hiệu của đồng Krone là “kr”, thường được viết sau giá trị số (ví dụ: 100 kr). Đồng DKK được chia nhỏ thành 100 đơn vị nhỏ hơn gọi là øre.
Đồng Krone Đan Mạch được giới thiệu lần đầu tiên vào ngày 1 tháng 1 năm 1875, thay thế cho đồng rigsdaler trước đó với tỷ lệ 2 kroner = 1 rigsdaler. Đây là một phần trong nỗ lực hiện đại hóa hệ thống tiền tệ của Đan Mạch và đáp ứng nhu cầu giao dịch ngày càng tăng trong bối cảnh kinh tế phát triển. Hiện nay, DKK được quản lý bởi Ngân hàng Quốc gia Đan Mạch (Danmarks Nationalbank), cơ quan chịu trách nhiệm điều hành chính sách tiền tệ và duy trì sự ổn định của đồng tiền này.
Đặc điểm và vai trò của DKK
Đặc điểm
- Phân loại tiền tệ:
Đồng DKK được chia thành 100 øre. Hiện tại, các đồng xu đang lưu hành bao gồm mệnh giá 50 øre, 1 kr, 2 kr, 5 kr, 10 kr và 20 kr.
Tiền giấy có các mệnh giá lớn hơn như 50 kr, 100 kr, 200 kr, 500 kr và 1000 kr.
Thiết kế của tiền xu và tiền giấy phản ánh lịch sử và văn hóa Đan Mạch với các màu sắc và kích thước khác nhau để dễ phân biệt.
- Chế độ tỷ giá cố định:
Một đặc điểm nổi bật của DKK là nó được neo (pegged) vào đồng Euro (EUR) thông qua Cơ chế Tỷ giá Hối đoái II (ERM II) của Liên minh Châu Âu (EU). Tỷ giá cố định là khoảng 7,46 DKK đổi 1 EUR, với biên độ dao động được phép là ±2,25%. Điều này giúp DKK duy trì sự ổn định cao so với các đồng tiền khác.
- Lịch sử lâu đời:
Đồng Krone có nguồn gốc từ thế kỷ 17, nhưng phiên bản hiện đại được đưa vào sử dụng từ năm 1875. Trước đó, Đan Mạch từng tham gia Liên minh Tiền tệ Scandinavia cùng Thụy Điển và Na Uy, nhưng liên minh này tan rã vào năm 1914 khi các nước từ bỏ chế độ bản vị vàng.
- Không thuộc Eurozone:
Mặc dù Đan Mạch là thành viên của EU từ năm 1973, nước này đã từ chối áp dụng đồng Euro sau một cuộc trưng cầu dân ý vào năm 2000 (53,2% phản đối). Do đó, DKK vẫn là đồng tiền độc lập, dù gắn chặt với Euro.
- Sản xuất và lưu thông:
Từ năm 2016, việc in tiền giấy Krone không còn được thực hiện trong nước mà được thuê ngoài để giảm chi phí, phản ánh xu hướng giảm sử dụng tiền mặt trong các giao dịch tại Đan Mạch.
Vai trò
- Phương tiện thanh toán chính: DKK là đồng tiền hợp pháp duy nhất tại Đan Mạch, Greenland và Quần đảo Faroe, được sử dụng trong mọi giao dịch nội địa từ mua sắm hàng ngày đến thanh toán dịch vụ công.
- Công cụ ổn định kinh tế: Với chế độ tỷ giá cố định với Euro, DKK đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định kinh tế của Đan Mạch, một quốc gia có nền kinh tế phát triển cao với hệ thống phúc lợi mạnh mẽ, tỷ lệ thất nghiệp thấp và mức sống cao.
- Tham gia thị trường tài chính quốc tế: DKK là một đồng tiền được giao dịch trên thị trường ngoại hối (forex), dù không phải là đồng tiền chính như USD hay EUR. Cặp tỷ giá phổ biến nhất là EUR/DKK, phản ánh mối liên hệ chặt chẽ với Eurozone.
- Biểu tượng văn hóa và chủ quyền: Việc giữ DKK thay vì chuyển sang Euro thể hiện ý chí bảo vệ chủ quyền tiền tệ của Đan Mạch, đồng thời phản ánh niềm tự hào dân tộc trong việc duy trì một đồng tiền riêng biệt.
Xem thêm: KWD là gì? Những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị của đồng KWD
Những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị của đồng DKK
Chính sách tiền tệ và kinh tế Đan Mạch là yếu tố cốt lõi ảnh hưởng đến DKK. Ngân hàng Quốc gia Đan Mạch neo DKK vào Euro với tỷ giá 7,46 DKK/EUR, điều chỉnh lãi suất để giữ ổn định – tăng khi DKK yếu, giảm khi quá mạnh. Đồng thời, nền kinh tế vững chắc với GDP ổn định, lạm phát thấp và xuất khẩu mạnh (dược phẩm, năng lượng tái tạo) củng cố giá trị DKK. Nếu kinh tế suy yếu, DKK có thể chịu áp lực dù được hỗ trợ bởi tỷ giá cố định.
Biến động đồng Euro và thương mại quốc tế tác động trực tiếp đến DKK. Vì gắn với EUR, chính sách ECB hay khủng hoảng Eurozone đều ảnh hưởng đến DKK, buộc Đan Mạch can thiệp. Ngoài ra, nhu cầu toàn cầu, đặc biệt từ EU, đối với hàng xuất khẩu Đan Mạch (máy móc, thực phẩm) làm DKK mạnh lên khi thương mại tốt, nhưng suy giảm xuất khẩu lại gây áp lực ngược lại.
Các yếu tố toàn cầu và thị trường cũng góp phần định hình DKK. Trong khủng hoảng, DKK hưởng lợi từ sự ổn định của Đan Mạch, dù không phải tài sản trú ẩn hàng đầu. Giá dầu và hàng hóa ảnh hưởng chi phí sản xuất, tác động xuất khẩu và DKK. Dù vậy, tâm lý thị trường và đầu cơ trên forex chỉ gây biến động nhỏ, bị hạn chế bởi chế độ tỷ giá cố định.