Bên cạnh những cặp tiền tệ chính quen thuộc như EUR/USD hay USD/JPY, còn tồn tại một nhóm cặp tiền ít phổ biến hơn nhưng lại mang đến cơ hội lợi nhuận cao – đó chính là các cặp tiền tệ ngoại lai. Tuy nhiên, đi kèm với tiềm năng sinh lời, các cặp tiền ngoại lai cũng ẩn chứa nhiều rủi ro đáng kể mà không phải trader nào cũng dễ dàng kiểm soát. Vậy cặp tiền tệ ngoại lai là gì và những thách thức nào cần lưu ý khi giao dịch các cặp tiền này? Hãy cùng GenZ Đầu Tư khám phá chi tiết trong bài viết dưới đây.
Cặp tiền tệ ngoại lai là gì?
Trong thị trường ngoại hối, cặp tiền tệ ngoại lai – hay còn gọi là Exotic Currency Pairs – là những cặp tiền được hình thành giữa một đồng tiền chính (ví dụ như USD, EUR) và một đồng tiền của nền kinh tế mới nổi hoặc quy mô nhỏ (ví dụ như TRY – Lira Thổ Nhĩ Kỳ, ZAR – Rand Nam Phi, SGD – Đô la Singapore).
Khác với các cặp tiền chính (Major Pairs) hay cặp tiền chéo (Cross Pairs), cặp tiền ngoại lai thường ít được giao dịch hơn, có tính thanh khoản thấp hơn và spread (chênh lệch giá mua bán) rộng hơn. Tuy nhiên, chính vì sự “ngoại lai” này, chúng lại mang đến những cơ hội lợi nhuận lớn cho các nhà đầu tư dám chấp nhận rủi ro cao.
Xem thêm: Chỉ số REER là gì? Cách diễn giải sự thay đổi của Chỉ số REER
Ví dụ về cặp tiền ngoại lai phổ biến:
- USD/TRY (Đô la Mỹ / Lira Thổ Nhĩ Kỳ)
- USD/SEK (Đô la Mỹ / Krona Thụy Điển)
- EUR/SGD (Euro / Đô la Singapore)
- USD/ZAR (Đô la Mỹ / Rand Nam Phi)
Đặc điểm nổi bật của các cặp tiền ngoại lai
Biên độ dao động lớn
Một trong những đặc trưng nổi bật nhất của các cặp tiền ngoại lai là biên độ dao động (volatility) rất lớn. Các cặp tiền này thường xuyên chứng kiến những biến động giá mạnh mẽ trong thời gian ngắn, đặc biệt khi có các tin tức kinh tế hoặc sự kiện chính trị liên quan đến quốc gia của đồng tiền mới nổi.
Chính vì sự dao động lớn này, các cặp ngoại lai mang đến cơ hội kiếm lợi nhuận cao chỉ trong vài giờ hoặc vài ngày giao dịch. Tuy nhiên, đi kèm với cơ hội cũng là nguy cơ thua lỗ lớn nếu nhà đầu tư không quản lý rủi ro chặt chẽ.
Tính thanh khoản thấp
So với các cặp tiền chính, cặp ngoại lai có khối lượng giao dịch nhỏ hơn nhiều, dẫn tới tính thanh khoản thấp. Điều này có nghĩa là số lượng người mua và người bán trên thị trường ít hơn, khiến việc khớp lệnh nhanh chóng trở nên khó khăn hơn trong một số thời điểm. Tính thanh khoản thấp cũng làm cho giá dễ bị “giật mạnh” khi xuất hiện các lệnh lớn hoặc tin tức bất ngờ, làm tăng nguy cơ trượt giá (slippage) trong giao dịch.
Chênh lệch giá mua bán (Spread) rộng
Vì có thanh khoản thấp và khối lượng giao dịch hạn chế, spread (khoảng cách giữa giá mua và giá bán) của các cặp tiền ngoại lai thường rộng hơn đáng kể so với các cặp tiền chính.
Ví dụ: Spread của EUR/USD có thể chỉ từ 0.1 – 1 pip. Trong khi đó, spread của USD/TRY hoặc USD/ZAR có thể dao động từ 5 đến 30 pips, thậm chí cao hơn trong thời điểm biến động mạnh.
Spread rộng đồng nghĩa với chi phí giao dịch tăng cao, khiến nhà đầu tư phải đạt được lợi nhuận lớn hơn để bù đắp chi phí ban đầu. Điều này đòi hỏi trader phải cực kỳ cân nhắc trước khi tham gia giao dịch với các cặp ngoại lai.
Xem thêm: Cặp tiền tệ tổng hợp là gì? Cách hoạt động của cặp tiền tệ tổng hợp
So sánh các cặp tiền tệ trong Forex
| Loại cặp tiền | Định nghĩa | Ví dụ phổ biến | Đặc điểm nổi bật |
| Cặp tiền chính (Major Pairs) | Gồm USD kết hợp với một trong những đồng tiền lớn nhất thế giới | EUR/USD, GBP/USD, USD/JPY, USD/CHF, AUD/USD, NZD/USD, USD/CAD | – Tính thanh khoản cao – Spread thấp – Biến động ổn định – Phù hợp với mọi cấp độ trader |
| Cặp tiền chéo (Cross Pairs) | Các cặp tiền không chứa USD, kết hợp giữa hai đồng tiền lớn khác | EUR/GBP, EUR/JPY, GBP/JPY, AUD/NZD | – Thanh khoản trung bình – Spread cao hơn Major – Đôi khi biến động mạnh hơn do ít được kiểm soát bởi USD |
| Cặp tiền ngoại lai (Exotic Pairs) | Kết hợp giữa một đồng tiền mạnh (USD, EUR) và một đồng tiền từ nền kinh tế mới nổi hoặc nhỏ | USD/TRY, USD/ZAR, EUR/SGD, USD/MXN | – Thanh khoản thấp – Spread rất rộng – Biến động giá mạnh, khó dự đoán – Rủi ro cao, yêu cầu quản lý vốn chặt chẽ |
Rủi ro khi giao dịch các cặp tiền ngoại lai
- Tính thanh khoản thấp: Các cặp tiền ngoại lai có khối lượng giao dịch nhỏ hơn nhiều so với cặp tiền chính, dẫn đến khó khớp lệnh nhanh và dễ bị trượt giá, đặc biệt trong thời điểm biến động mạnh. Thanh khoản thấp cũng khiến giá dễ “giật” khi có giao dịch lớn, làm tăng rủi ro bất ngờ cho trader.
- Spread cực kỳ rộng: Spread của cặp tiền ngoại lai thường rộng hơn rất nhiều so với cặp tiền chính, có thể dao động từ 10 đến 30 pips hoặc cao hơn. Chi phí giao dịch cao khiến trader phải đạt mức lợi nhuận lớn hơn mới có thể bù đắp, đồng thời đòi hỏi kỹ năng quản lý vốn và chiến lược chặt chẽ hơn.
- Biến động mạnh và bất thường: Các cặp ngoại lai thường có biến động giá cực kỳ mạnh do chịu ảnh hưởng từ tin tức kinh tế, chính trị và thiên tai. Điều này làm cho việc dự đoán xu hướng trở nên khó khăn, buộc nhà giao dịch phải phản ứng nhanh và có kế hoạch quản lý rủi ro linh hoạt.
- Đòn bẩy khuếch đại rủi ro: Khi sử dụng đòn bẩy cao với cặp tiền ngoại lai, chỉ cần giá biến động ngược nhẹ cũng có thể dẫn tới thua lỗ nặng hoặc cháy tài khoản. Sử dụng đòn bẩy thấp và kiểm soát khối lượng giao dịch là nguyên tắc bắt buộc để hạn chế rủi ro.
- Yếu tố địa chính trị khó lường: Đồng tiền của các nền kinh tế mới nổi rất nhạy cảm với biến động giá hàng hóa, thay đổi chính sách tiền tệ và bất ổn chính trị. Những yếu tố này khó dự đoán trước và có thể gây ra những cú sốc giá mạnh, đòi hỏi trader phải liên tục cập nhật tin tức kinh tế vĩ mô và địa chính trị toàn cầu.
Những ai nên giao dịch cặp tiền tệ ngoại lai?
Trader ưa thích rủi ro cao
Những trader có tâm lý mạnh mẽ, sẵn sàng chấp nhận biến động lớn trong thời gian ngắn và không quá lo lắng với việc tài khoản “lên xuống thất thường” sẽ phù hợp với cặp tiền ngoại lai.
Phong cách giao dịch phù hợp: Trader thích mạo hiểm, giao dịch breakout, scalping hoặc swing trading.
- Ưu thế: Khả năng tận dụng nhanh các đợt biến động giá lớn để kiếm lợi nhuận cao trong thời gian ngắn.
- Yêu cầu: Phải kiểm soát cảm xúc tốt, tránh tâm lý “hoảng loạn” khi thị trường biến động mạnh.
Ghi nhớ: Cặp tiền ngoại lai không dành cho những người sợ rủi ro hoặc thích sự ổn định tuyệt đối trong giao dịch.
Trader có kinh nghiệm quản lý vốn tốt
Quản lý vốn (risk management) là yếu tố sống còn khi giao dịch cặp tiền ngoại lai. Những trader có kỹ năng quản lý vốn chặt chẽ sẽ có lợi thế rõ rệt khi tham gia loại thị trường này.
Phong cách giao dịch phù hợp: Trader sử dụng chiến lược quản lý rủi ro 1-2% vốn cho mỗi lệnh giao dịch.
- Ưu thế: Biết cách đặt stop-loss hợp lý, kiểm soát khối lượng giao dịch, và hạn chế tác động tiêu cực từ các biến động bất thường.
- Yêu cầu: Sử dụng đòn bẩy thấp, đặt mục tiêu lợi nhuận thực tế, và tuân thủ kỷ luật giao dịch nghiêm ngặt.
Ghi nhớ: Trong giao dịch cặp ngoại lai, kiểm soát vốn tốt còn quan trọng hơn cả việc dự đoán đúng xu hướng.
Kết luận
Cặp tiền tệ ngoại lai mang đến những cơ hội sinh lời hấp dẫn nhờ biến động mạnh mẽ và biên độ dao động rộng, nhưng cũng đi kèm với không ít rủi ro và thách thức. Chúng đòi hỏi nhà đầu tư phải có khả năng quản lý vốn tốt, tâm lý vững vàng, và sẵn sàng chấp nhận sự biến động bất thường của thị trường. Nếu bạn là một trader giàu kinh nghiệm, yêu thích sự mạo hiểm và có chiến lược giao dịch rõ ràng, cặp tiền ngoại lai sẽ là một “mảnh đất màu mỡ” để khai thác lợi nhuận tiềm năng.