Đứng trước những lựa chọn tiềm ẩn lợi nhuận và rủi ro, mỗi người có một phản ứng khác nhau. Vậy, Risk Averse là gì và tại sao một số người lại có xu hướng né tránh những bất trắc? Bài viết này, GenZ Đầu Tư sẽ giải thích khái niệm “sợ rủi ro” đồng thời phân loại các mức độ chấp nhận rủi ro khác nhau trên thị trường, giúp bạn hiểu rõ hơn về thái độ của mình và người khác đối với rủi ro.
Risk Averse là gì?
Thuật ngữ Risk Averse, hay còn gọi là sợ rủi ro, mô tả xu hướng tâm lý của một cá nhân khi phải đối diện với các tình huống mà kết quả không được xác định trước một cách chắc chắn. Trong bối cảnh này, người có đặc điểm Risk Averse sẽ có khuynh hướng mạnh mẽ hơn trong việc lựa chọn những phương án mang lại kết quả an toàn, đã được đảm bảo, ngay cả khi lợi nhuận tiềm năng từ phương án đó thấp hơn so với một lựa chọn khác có mức độ rủi ro cao hơn.
Ví dụ:
- Lựa chọn thứ nhất là nhận ngay lập tức và chắc chắn 10 triệu đồng.
- Lựa chọn thứ hai là tham gia vào một trò chơi may rủi, nơi bạn có 50% cơ hội nhận được 20 triệu đồng, nhưng đồng thời cũng có 50% khả năng không nhận được gì cả.
Một người có xu hướng Risk Averse thường sẽ chọn phương án nhận chắc chắn 10 triệu đồng. Lý do là bởi vì họ ưu tiên sự an toàn và tránh nguy cơ không nhận được bất kỳ khoản tiền nào, mặc dù về mặt giá trị kỳ vọng (50% * 20 triệu + 50% * 0 = 10 triệu), cả hai lựa chọn có vẻ tương đương. Tuy nhiên, nỗi lo sợ về việc không đạt được gì ở lựa chọn thứ hai sẽ lớn hơn so với việc bỏ lỡ cơ hội nhận thêm 10 triệu đồng ở lựa chọn thứ nhất đối với người Risk Averse.
Xem thêm: Short Covering là gì? Tác động của nó lên thị trường Forex
Đặc điểm của người Risk Averse
- Ưu tiên sự an toàn và ổn định: Người Risk Averse luôn đặt sự an toàn và ổn định lên hàng đầu trong mọi quyết định của cuộc sống. Họ có xu hướng né tránh những lựa chọn tiềm ẩn nguy cơ mất mát hoặc mang lại sự bất ổn, dù là trong lĩnh vực tài chính, sự nghiệp hay các mối quan hệ cá nhân.
- Cẩn trọng trong việc ra quyết định: Tính cẩn trọng là một đặc điểm nổi bật của người Risk Averse. Họ không đưa ra quyết định một cách bốc đồng mà thường dành thời gian để suy nghĩ kỹ lưỡng, thu thập đầy đủ thông tin liên quan và phân tích một cách chi tiết các rủi ro tiềm ẩn có thể xảy ra.
- Ít chấp nhận sự thay đổi đột ngột: Những thay đổi lớn hoặc bất ngờ thường tạo ra sự không chắc chắn, điều này đi ngược lại với mong muốn về sự ổn định của người Risk Averse. Họ có thể cảm thấy lo lắng và không thoải mái khi phải đối mặt với những tình huống không quen thuộc hoặc những sự kiện nằm ngoài tầm kiểm soát.
- Có xu hướng tiết kiệm và đầu tư an toàn: Với mong muốn bảo vệ tài sản và đảm bảo an ninh tài chính trong tương lai, người Risk Averse thường có xu hướng tiết kiệm một phần thu nhập của mình. Khi nói đến đầu tư, họ sẽ ưu tiên các kênh đầu tư an toàn, ít rủi ro, mặc dù lợi nhuận có thể không cao.
- Đánh giá cao sự chắc chắn: Sự chắc chắn mang lại cho người Risk Averse cảm giác an tâm và kiểm soát. Họ luôn tìm kiếm sự đảm bảo và tin tưởng vào kết quả của các quyết định mà mình đưa ra. Việc biết trước kết quả hoặc có thể dự đoán được các rủi ro tiềm ẩn giúp họ cảm thấy thoải mái và tự tin hơn.
Phân loại mức độ chấp nhận rủi ro trên thị trường
Tư duy ưa rủi ro (Risk Seeking)
- Đặc điểm: Nhóm nhà đầu tư này có khát vọng lợi nhuận cao và sẵn sàng chấp nhận biến động mạnh cùng rủi ro lớn để đạt được mục tiêu đó. Họ xem đầu tư như một trải nghiệm chủ động và mạo hiểm, hướng tới việc tối ưu hóa lợi nhuận. Họ có xu hướng khám phá và chấp nhận thử thách trong thị trường tài chính đầy biến động.
- Hành vi trên thị trường: Thường tìm kiếm các cơ hội đầu tư có tiềm năng tăng trưởng vượt trội, ngay cả khi điều đó đồng nghĩa với việc đối mặt với nguy cơ thua lỗ lớn. Họ có thể đầu tư vào các cổ phiếu có tính đầu cơ cao, các công ty mới nổi, hoặc thậm chí các công cụ tài chính phức tạp như chứng khoán phái sinh với kỳ vọng thu về lợi nhuận ấn tượng.
Tư duy trung lập với rủi ro (Risk Neutral)
- Đặc điểm: Nhóm nhà đầu tư này không coi rủi ro là yếu tố quyết định hàng đầu. Họ tập trung chủ yếu vào mức lợi nhuận kỳ vọng của các khoản đầu tư, mà ít quan tâm đến sự khác biệt về mức độ rủi ro giữa chúng. Quyết định đầu tư của họ có thể dễ bị ảnh hưởng bởi cảm xúc nhất thời hơn là dựa trên phân tích kỹ lưỡng hoặc các mô hình định lượng.
- Hành vi trên thị trường: Lựa chọn đầu tư của họ thường dựa trên tiềm năng lợi nhuận mà không có sự ưu tiên rõ ràng cho các tài sản có rủi ro thấp hay cao. Họ có thể đầu tư vào nhiều loại tài sản khác nhau tùy thuộc vào kỳ vọng lợi nhuận tại thời điểm đó, mà không quá chú trọng đến việc quản lý rủi ro một cách chủ động.
Tư duy e ngại rủi ro (Risk Averse)
- Đặc điểm: Nhóm nhà đầu tư này đặt sự an toàn và ổn định lên hàng đầu. Khi phải lựa chọn giữa các phương án đầu tư có mức lợi nhuận kỳ vọng tương đương, họ sẽ ưu tiên những lựa chọn có mức độ rủi ro thấp hơn. Họ có xu hướng tránh xa các công cụ tài chính có nhiều biến động như cổ phiếu hay chứng khoán phái sinh.
- Hành vi trên thị trường: Thường lựa chọn các kênh đầu tư an toàn và truyền thống như tài khoản tiết kiệm, trái phiếu chính phủ, chứng chỉ tiền gửi, hoặc các tài sản có tính bảo toàn vốn cao như vàng. Mục tiêu chính của họ là bảo vệ vốn và đạt được lợi nhuận ổn định, dù có thể không cao bằng các lựa chọn rủi ro hơn.
Xem thêm: Tìm hiểu các bước xây dựng tư duy hệ thống giao dịch trong Forex
Ứng dụng của Risk Averse trong giao dịch forex
- Sử dụng đòn bẩy thấp: Đòn bẩy có thể khuếch đại cả lợi nhuận và thua lỗ. Người Risk Averse sẽ hạn chế sử dụng đòn bẩy cao, hoặc thậm chí không sử dụng nếu cảm thấy không cần thiết, để giảm thiểu tác động tiêu cực của biến động thị trường lên tài khoản của họ.
- Đặt lệnh dừng lỗ (Stop Loss) nghiêm ngặt: Đây là một công cụ quan trọng để quản lý rủi ro. Nhà giao dịch Risk Averse luôn đặt lệnh dừng lỗ ở các mức giá hợp lý để tự động đóng giao dịch khi giá đi ngược lại dự đoán, giúp giới hạn khoản lỗ tiềm năng. Họ thường có kỷ luật cao trong việc không di chuyển hoặc loại bỏ lệnh dừng lỗ một cách tùy tiện.
- Tránh giao dịch khi có tin tức quan trọng: Các sự kiện kinh tế quan trọng có thể gây ra biến động mạnh và khó lường trên thị trường Forex. Người Risk Averse có thể tạm ngừng giao dịch hoặc giảm thiểu rủi ro khi các tin tức có tác động lớn sắp được công bố.
- Chốt lời từng phần và sớm: Thay vì chờ đợi lợi nhuận tối đa, nhà giao dịch Risk Averse có thể chốt lời một phần khi đạt được mục tiêu lợi nhuận nhất định để bảo toàn thành quả. Họ có xu hướng hài lòng với lợi nhuận vừa phải nhưng chắc chắn hơn là mạo hiểm để đạt được lợi nhuận lớn hơn nhưng không chắc chắn.
- Tập trung vào khung thời gian dài hơn: Giao dịch trên các khung thời gian dài hơn (ví dụ: H4, D1) thường ít bị ảnh hưởng bởi các biến động ngắn hạn và nhiễu động thị trường hơn so với các khung thời gian ngắn. Người Risk Averse có thể ưu tiên giao dịch trên các khung thời gian dài hơn để có cái nhìn tổng quan và ổn định hơn về xu hướng thị trường.
Kết luận
Tóm lại, Risk Averse là một đặc điểm tâm lý tự nhiên, thể hiện xu hướng ưu tiên sự an toàn và ổn định khi đối diện với các lựa chọn không chắc chắn. Dù có thể bỏ lỡ một số cơ hội mang lại lợi nhuận cao, tư duy e ngại rủi ro đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tài sản và mang lại sự an tâm trong cuộc sống, đặc biệt là trong các quyết định tài chính và đầu tư.
